Państwa należące do Unii Europejskiej w odmienny sposób regulują sytuacje faktyczne, w których można wykonać zabieg usuwania ciąży. Część państw członkowskich dopuszcza możliwość usuwania ciąży na tak zwane “żądanie”, czyli sytuację, w której kobieta poddająca się aborcji nie musi podawać żadnej konkretnej przyczyny i nie jest też wymagane skierowanie od lekarza, ani odpowiednio uzasadniająca usunięcie ciąży dokumentacja medyczna. W innych państwach możliwość przerwania ciąży jest ograniczana w rozmaity sposób. Do systemów prawnych wprowadza się szereg enumeratywnie wskazanych w ustawach przyczyn, które uzasadniają wykonanie zabiegu jednocześnie wyłączając wolę pacjentki jako jedyne kryterium usuwania ciąży. Taka sytuacja ma miejsce w Polsce.
Można odnieść wrażenie, że zmieniło się to pod rządami prawicowej koalicji, ale to nieprawda. Już po roku 1989 nastąpiło ograniczenie przypadków, w których można było wykonać aborcję wyłączając przede wszystkim możliwość jej wykonywania bez podawania przyczyny. Istniejący po roku 1989 r. porządek prawny dotyczący usuwania ciąży nazywany był kompromisem aborcyjnym. Faktycznie kobiety utraciły prawo decydowania o przeprowadzeniu zabiegu aborcyjnego. Kolejne ograniczenie przesłanek uzasadniających usunięcie ciąży miało miejsce całkiem niedawno. Prawica dokonała ustawowego zradykalizowania prawa aborcyjnego pozostawiając kobietom tylko dwie przesłanki po spełnieniu których mogą one wykonać zabieg usuwania ciąży. Jedną z nich jest zagrożenie życia matki, drugą ciąża pochodzące z przestępstwa. W chwili obecnej usuwania ciąży nie uzasadnia już wada letalna płodu. Oznacza to, że nawet jeśli dziecko nie przeżyłoby po urodzeniu poza organizmem matki, kobieta musi taką ciążę donosić, a następnie urodzić dziecko, które umrze. Często w ogromnych cierpieniach.
Powyższe okoliczności są powodem intensywnych poszukiwań możliwości usuwania ciąży za granicą. Ponieważ sam zabieg to koszty, większość kobiet zależy żeby kraj dopuszczający zabieg aborcyjny znajdował się w jak najmniejszej odległości od ich kraju macierzystego – Polski. Docieramy zatem do punktu wyjścia niniejszego artykułu, czyli pytania o możliwość wykonania wykonania aborcji w Czechach lub na Słowacji.
Czesi i Słowacy prezentują zupełnie inne podejście do usuwania ciąży. Jest to po prostu jeden z wielu zabiegów medycznych. Nie ma on charakteru wyboru światopoglądowego tak jak w Polsce. Poza tym usuwanie ciąży nie stanowi u naszych południowych sąsiadów zapalnika dla debat społecznych protestów, czy ocen moralnych. W Polsce zdominowanie dyskursu społecznego przez narracje Kościoła Katolickiego stawia usunięcie ciąży na równi z morderstwem. Prawicowy rząd przejmując tę narrację upolitycznia usunięcie ciąży i ogranicza jego możliwość, co nie odpowiada potrzebom społecznym i niewiele ma wspólnego z tym, co w rzeczywistości wiąże się z tym problemem.
Wróćmy jednak do Czech i na Słowację. Otwartość Czechów i Słowaków na usuwanie ciąży otworzyło możliwość dla powstania klinik aborcyjnych. Kliniki aborcyjne są placówkami medycznymi wyspecjalizowanymi w przerywaniu ciąży. Należy w tym miejscu podkreślić, że przerywanie ciąży w klinikach aborcyjnych jest gwarancją higieniczności, bezpieczeństwa i profesjonalnego podejścia do zabiegu, który może mieć wpływ na zdrowie, a nawet życie pacjentek. W ten sam sposób Czesi i Słowacy nie muszą bać się tak zwanego podziemia aborcyjnego, które produkuje masę powikłań, a nawet zgonów u kobiet, które są zmuszone przez restrykcyjne prawo aborcyjne wykonać aborcję w sposób niezgodny z prawem, np. w Polsce.
Przyjrzyjmy się zatem z bliska jak można wykonać zabieg usuwania ciąży w Czechach i na Słowacji.
Na początku terminy. Legalnie przerwać ciążę można do 22 tygodnia. Do 12 tygodnia można wykonać aborcję bez podawania żadnej przyczyny i bez dokumentacji medycznej czy też skierowania. Pomiędzy 12, a 22 tygodniem potrzebne jest już spełnienie przesłanek ustawowych.
Wykonać aborcję można w formie aborcji farmakologicznej (pod warunkiem, że nie upłynął jeszcze 9 tydzień ciąży). Natomiast aborcję próżniową nazywaną inaczej chirurgiczną od 7 do 22 tygodnia ciąży z uwzględnieniem wyżej wskazanych ograniczeń.
Przerwanie ciąży ma miejsce we wspomnianej już klinice aborcyjnej po gruntownym wywiadzie lekarskim uwzględniającym wszystkie okoliczności dotyczące ogólnego stanu zdrowia kobiety. Lekarz zdecyduje też o formie zabiegu.
Można w tym miejscu wspomnieć także o tym, że w ofercie klinik aborcyjnych usunięcie ciąży to tylko część oferty. Pozostałą cześcią jest zapewnienie pacjentkom transportu. Warto skorzystać z tej możliwości przede wszystkim ze względów związanych ze stresem jaki generuje terminowe dotarcie na miejsce i ewentualne ograniczenia związane z powrotem do domu po przyjęciu znieczulenia ogólnego podawanego podczas aborcji próżniowej. Usuwania ciąży nie należy lekceważyć również po zabiegu. Kliniki oferują więc kontrolę poaborcyjną, zarówno bezpośrednio po tym jak nastąpiło przerwanie ciąży oraz kontrolę w okresie rekonwalescencji tj. około 6 tygodni po zabiegu.
Podsumujmy w tym miejscu jak wygląda przerwanie ciąży w Czechach lub na Słowacji.
Po pierwsze to zabieg legalny do 22 tygodnia ciąży.
Po drugie przerwanie ciąży następuje w profesjonalnych placówkach medycznych.
Po trzecie kobieta ma zapewnioną opiekę medyczną przed, w trakcie i po tym jak nastąpi przerwanie ciąży.
Po czwarte klinika aborcyjna zapewnia transport przed tym jak nastąpi przerwanie ciąży oraz po tym jak ono nastapiło (ponad 40 miast w Polsce jest miejscem, z których kobiety zabierane są nieoznakowanymi busami do klinik aborcyjnych na terenie Czech i na Słowacji)
Po piąte w okresie rekonwalescencji kobieta może liczyć na monitoring medyczny i wizytę kontrolną.
Na koniec warto postawić jeszcze jedno nurtujące wiele osób pytanie. Ile kosztuje aborcja w Czechach oraz ile kosztuje aborcja na Słowacji.
Odpowiedź na tak postawione pytanie nie jest łatwa. Przerywanie ciąży na terenie tych państw następuję w placówkach komercyjnych, które prowadzą różniące się od siebie cenniki, w których za usunięcie ciąży przewidziana może być inna opłata. O tym ile kosztuje aborcja w Czechach oraz ile kosztuje aborcja na Słowacji decyduje również to, czy pacjentka skorzysta ze środków transportu na własną rękę, czy uwzględni ofertę klinika aborcyjnej. I wreszcie na koszt usuwania ciąży wpływ będzie miała forma zabiegu w jakiej ma miejsce usuwanie ciąży. I tak usuwanie ciąży metodą próżniową może mieć wpływ na to ile kosztuje aborcja w Czechach oraz ile kosztuje aborcja na Słowacji, ponieważ w przypadku poaborcyjnej obserwacji pacjentki oraz konieczności odczekania min. 12 godzin przed tym jak wsiądzie się za kierownicę – może się zdarzyć, że pacjentka będzie musiała przenocować poza domem. Nie ma problemu ze znalezieniem noclegu w miejscowości, w której odbyło się usunięcie ciąży, ale z pewnością przekłada się to na koszt całości przedsięwzięcia.
Na koniec jeszcze jedna uzupełniająca informacja. Aby rozwiać wszelkie wątpliwości, co do legalności usuwania ciąży w Czechach lub na Słowacji należy wskazać na przytoczony na początku fakt dotyczący unijnej regulacji, która dopuszcza poddanie się dowolnemu zabiegowi medycznemu na terenie państwa, które ten zabieg, zgodnie z obowiązującym w tym państwie prawem – uważa za legalny. Dlatego Polki decydujące się wykonać zabieg usuwania ciąży za granicą mogą być spokojne o to, że organy ścigania oraz wymiar sprawiedliwości w ich kraju macierzystym nie ma żadnych podstaw do wszczęcia postępowania przeciwko kobiecie, która zdecydowała się na usunięcie ciąży w Czechach lub na Słowacji.
Mamy nadzieję, że ten tekst rozjaśnił przynajmniej część wątpliwości związanych z tym gdzie można przerwać ciążę w sposób zgodny z prawem, bezpieczny i wygodny.